Wandbekisting landtunnel maakt optimaal ruimtegebruik mogelijkBekisten in de kleine ruimte

In opdracht van Rijkswaterstaat werkt IXAS aan de uitbreiding van de A9 tussen de knooppunten Holendrecht en Diemen: de Gaasperdammerweg. De werkzaamheden aan de A9 maken deel uit van de weguitbreiding Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA). Tot 2020 wordt de A9 Gaasperdammerweg tussen knooppunten Holendrecht en Diemen verbreed naar 5 rijstroken per rijrichting en een wisselstrook. Ongeveer 3 kilometer van de A9 Gaasperdammerweg komt in een tunnel. Daardoor wordt de lucht in de woonwijken langs de tunnel schoner en is er minder geluid. Bovenop het dak van de tunnel komt een groot park dat de wijken in Amsterdam Zuidoost met elkaar verbindt, waardoor de huidige fysieke barrièrewerking tussen de wijken de Bijlmer (ten noorden van A9) en Gaasperdam (ten zuiden van de A9) wordt opgeheven.

Voor de bouw van de tunnel zijn de nodige bouwkundige en infrastructurele hoogstandjes nodig. Hendriks precon levert haar bijdrage met een stalen bekisting waarmee de aannemer de beschikbare ruimte optimaal kan benutten.

Landtunnel Gaasperdammerweg
Als onderdeel van het project en ter verbetering van de leefbaarheid wordt tussen de spoorlijn Amsterdam-Utrecht en de rivier de Gaasp een -deels verdiepte- tunnel aangelegd. De tunnel zelf bestaat uit vijf tunnelbuizen: twee voor het doorgaande verkeer op de A9, een voor de wisselstrook en twee buitenste tunnelbuizen voor het in- en uitvoegend verkeer. De tunnelbuizen worden elk drie km lang waarmee het de langste tunnel van Nederland wordt.

Krappe ruimte
De verbreding van de snelweg en de bouw van de tunnel brengen de nodige bouwkundige uitdagingen met zich mee. Zo blijft de A9 tijdens de bouw gewoon in gebruik. Hiertoe zijn de rijbanen in eerste instantie iets verschoven. Daarna is een wisselbaan aangelegd die in de uiteindelijke situatie tussen de 2 x 5 rijbanen komt te liggen. Omdat de waterkerende functie van de A9 tijdens de bouw en in de eindsituatie intact moet blijven, zijn vervolgens damwanden geplaatst. Hierna is een stuk van de A9 weggehaald en de landtunnel aangelegd.

Om de beschikbare ruimte voor de landtunnel optimaal te kunnen benutten, worden de wanden van de tunnel dicht op de damwand gebouwd. “Op een groot aantal punten is er niet meer dan 15 cm ruimte tussen damwand en wand”, aldus Rob Vermeulen, werkvoorbereider van IXAS. “Voor een conventionele bekisting is dat te weinig ruimte. Met een traject van 3 km is het ook ondoenlijk om een verloren bekisting toe te passen. Daarom zijn we op zoek gegaan naar een lonende oplossing in de vorm van een herbruikbare kist. Die bleek Hendriks-precon te kunnen leveren in de vorm van een stalen wandbekisting.”

Modulair maatwerk
De ontwikkeling van ingenieuze oplossingen voor onder meer tunnelwanden is een specialisme dat Hendriks precon als geen ander beheerst.

De bekistingen hebben een hoge toelaatbare betonspeciedruk en mootlengtes kunnen voor ieder project op maat worden samengesteld. Rob Vermeulen: “De bekisting van Hendriks precon is slechts 10 cm dik en de slechts 2 centerpennen per paneel kunnen vanaf één kant worden aangebracht. Je hebt dus eigenlijk vanaf één kant volledige controle over de bekisting. De kist is bovendien volledig uitgevoerd in staal waardoor plaatnaden tot het verleden behoren en een strak betonbeeld wordt verkregen.”

Voor de bekisting is uitgegaan van standaardmodules van 2,5 meter. Rob Vermeulen: “Deze zijn samengevoegd tot stukken van 12 – 13 meter, waarmee we steeds moten van 50 meter storten. Voor de tunnel maken we gebruik van twee van dergelijke complete sets.” De 12 en 13 meter lange stukken zitten onderling niet vast. “We werken daarom met overlappingstukken die een nette afwerking garanderen en een snelle verwerking mogelijk maken. We hebben nauwelijks last van lekwater en de centerpennen laten goed los. Nadat we de kist hebben schoongemaakt wordt hij per kraan verplaatst naar de volgende moot. Het werkt precies zoals we verwacht hadden.”